Mesnevi Cilt 3

Mesnevi serisini  okumak kişiliğime çok şey kattı. Mesnevi Cilt 3 den aklımda kalan bazı cümleleri sizlerle paylaşıyorum. 

Herkesle olsan da bensiz olduğundan kimsesizsin

Kimsesiz olsan da benimle olduğunda herkeslesin

***
Nefsini tercih edip rahatını düşünerek aramaktan geri duran, can korkusu taşıyan ve geçim derdine düşen bilgiye ulaşamaz.

***

Bütün alemi hem yiyen, hem yenilen olarak bil. Kalıcılarsa yönelenler ve kabul edilenlerdir.

***

Altın kesesi gibidir ömrün. Geceyle gündüz, para saymak gibidir. Durmaksızın sayıp verir altınları. 

***

Sonunda kese boşalır, yokluk gelip çatar. Dağdan alıp da yerine koymasan, bu veriş yüzünden dağ yıkılıp gider. Öyleyse her anın yerine karşılığını koy ki ‘Secde et ve yaklaş’ amacına ulaşasın. İşler bitsin diye o kadar da uğraşma. Dinle ilgili olanlar dışındaki işler için çabalama. Bitiremeden gideceksin sonunda. İşlerin yarım, ekmeğin çiğ kalacak.

***
Dua edenin Allah demesi Hakk’ın cevap vermesinin ta kendisidir.

***
O kötü karakterli Firavun Hakk’a yakarmasın diye tüm ömründe bir sıkıntı görmedi. Hak, ona bu dünyanın bütün mülkünü verdi de dert, sıkıntı ve üzüntü vermedi. Allah’ı gizli gizli anmanı sağladığı için dert, dünya mülkünden iyidir. Dertsizin yakarışı soğuk ve koftur. Dertlinin yakarışı ise aşk ve içtenlik doludur.

***
Sabret, sabır rahatlığın anahtarıdır.

***
Nankörlüğe bir örnek: Sana iyilik edenle kavgaya tutuşursun… Dersin, bana iyilik etmemelisin. Ben bundan rahatsızım. Beni niçin rahatsız ediyorsun? Lütfedip bu iyiliği uzak tut benden. Göz istemem, beni kör et hemen. Sebeliler dediler  ‘aramızı uzaklaştır. Çirkinlikler bize daha iyi. Güzellikleri bizden al. Biz bu çardakları, bahçeleri istemeyiz. Ne güzel kadın isteriz, ne de güven ve huzur’

***
İnsan yaz gelince kış ister. Kış gelince de kıştan uzaklaşmaya çalışır. O kesinlikle durumuna razı olmaz. Ne darlığa razı olur, ne de bolluk içinde yaşamaya. ‘Geberesi insan ne inkarcıdır’ Doğru yola erişince onu inkar eder. Nefis böyledir. Bu yüzden öldürülesidir.  ‘Nefislerinizi öldürün’ der, övgüye layık olan.

***
Cahillik, kafada bir tür şartlanmadır. Cahillerin ülkesinde uğursuz kargalar öter’

***
Hak da, ey nezih, der, evet haklısın, ama dinle de sabret. Sabır güzeldir. Sabah yakındır, sus, çok feryat etme. Ben senin için çabalıyorum, sen çabalama.

***
Seni dostundan ayırana kulak verme, çünkü zarara yol açar.

***
İlahi karlardan yararlanın. Rabbim elbette ‘şımaranları sevmez’

***
Allah’ın size bağışladıklarına az sevinin. Nasibiniz olup da sizi oyalayan her şey sizi Allah’tan alıkoyar. Başkasına değil sadece O’na sevin. O bahardır, başkaları zemheri. O’ndan başkası, tahtın, tacın ve saltanatın da olsa senin felaketindir. Acıyla mutlu ol. Acı, Allah’a ermeyi avlayan bir tuzaktır. Bu yolda alçalış, yükselişi getirir.

***
Ancak çalışıp kazanan mal elde eder. Define insanın karşısına pek az çıkar.

***
Bu adaletsiz diyarda keşke adaleti, insafı, kulluğu ve vefayı yaysaydık.

***
Bilinen yere define konur mu hiç? İşte bunun gibi rahatlık da sıkıntının altında gizlidir.

*Onlarınsa yasaklanan yüzü görme ihtirasları vardı. Çünkü insan yasaklanana hırslanır.

*El üstünde el vardır. Bu böyle nereye dek? Her şeyin son bulduğu Allah’ a dek

*Zorluktan rahatlığa gizli bir yol vardır. Rahatlık da sıkıntının altında gizlidir.

***
Dert ve ölüm anında o yana yönelirsin de derdin yok olunca neden yabancılaşırsın? Sıkıntı anında Allah demeyi bilirsin de sıkıntı geçince dersin ki yol hani? Bunun nedeni şudur: kuşkusuz, H akk’ı bilip tanıyan zikrinde daim olur. Akıl ve düşüncesinde perde olanınsa kimi zaman perdesi kapalıdır, kimi zamansa aralı.

***
Bu dünya ağaç gibidir. Bizse daha ham meyveler gibiyiz. Hamlıkta saraya yakışmadığı için ham meyveler dala sıkı yapışır. Olgunlaşıp dudağı tatlandırır duruma gelince artık dalları gevşek tutmaya başlar. O ikballe ağız tatlılaşınca dünya mülkü insana soğuk gelir.

***
Sabır amaca daha çabuk ulaştırır. Sormazsan daha çabuk keşfedersin. Sabır kuşu tüm kuşlardan daha iyi uçar. Sorarsan daha geç elde edersin. Sabırsızlığın yüzünden kolay olan güçleşir. Sabır her üzüntüyü engelleyip yok eden bir nefestir.

***
Bahtın sultanının takdiri ve hükmü olmadan ağaçtan hiçbir yaprak düşmez. Hak lokmaya gir demedikçe hiçbir lokma ağızdan boğaza gitmez.

***
Bahtın sultanının takdiri ve hükmü olmadan ağaçtan hiçbir yaprak düşmez. Hak lokmaya ‘gir’ demedikçe hiçbir lokma ağızdan boğaza gitmez. İnsanın yuları olan eğilim ve isteklerin hareketi de gani olan Allah’ın emrindedir. Şu kadarını duy ki bütün işler ancak Yaratıcı’ nın emriyle çekip çevrilir.

***
Bunun uygun, şunun uygunsuz olduğunu bilirsin. Fakat sen uygun musun, uygunsuz mu, asıl buna iyi bak.

Her malın değeri nedir bilirsin de kendi değerini bilmezsin, işte bu ahmaklıktır.

Uğurları uğursuzlukları bilirsin, fakat asıl kendinin uğurlu mu uğursuz mu olduğuna bak.

Bütün ilimlerin özü budur işte: Kim olduğunu bilmelisin din gününde.

Sen dinin temellerini bilirsin., fakat sen asıl, iyi mi diye kendi temeline bak.

***
Nimet verene şükretmek akılca vaciptir. Yoksa Allah, sonsuz gazap kapısını açar.

***
Dostun yarın senden tiksinmesini istemiyorsan, akıllıyla ve akılla dostluk kur.

***
İnsanlıktan amaç ilim ve doğruluksa da her insanın bir mabedi vardır. Saygın insanın mabedi, onu el üstünde tutmandır. Alçağın mabediyse onu hasta etmendir. Alçakları döv ki boyun eğsinler. Saygınlara ver ki ürün versinler.

***
Kardeşim, bu iksire vur kendini. Erkeğin sadakati kadının sadakatinden geri kalmaz. Kadından aşağı olan erkek yüreği, işkembeden aşağı bir yürektir.

***
Tasavvuf nedir diye bir büyüğe sorulunca dedi ki’Hüzün geldiğinde kalpte duyulan huzurdur’